اختلالات خواب ; انواع مشکلات خواب ، علل و درمان آن ها
اختلالات خواب چگونه بر زندگی شما تاثیر میگذارند؟ با وجود مشغلههای ذهنی و فشارهای روانی زندگی روزمره افراد زیادی با مشکلات خواب دست و پنجه نرم میکنند. خواب، از اساسیترین نیازهای بشری است که محرومیت از آن به مدت طولانی آثار منفی زیادی بر جای میگذارد و عملکردهای فردی و اجتماعی افراد را با مشکل رو به رو میکند. آگاهی از انواع مشکلات خواب و شناسایی دقیق آنها به شما کمک میکند تا روشهای درمانی مؤثرتری را برای آنها انتخاب کنید. بسیاری از افراد به دنبال درمان بی خوابی خود داروهای مختلفی مصرف میکنند بدون آن که به عوارض جانبی آن واقف باشند. یکی از مؤثرترین روشهای رفع اختلالات خواب، استفاده از درمان شناختی رفتاری است
چرخه خواب
قبل از اینکه بخواهیم در مورد اختلالات خواب توضیح دهیم، لازم است در ابتدا با چرخه خواب و مراحل آن آشنا شوید. خواب عادی به ۵ مرحله تقسیم میشود که ۴ مرحله آن با عنوان خواب رم (REM) یا خواب رویا و مرحله آخر با عنوان خواب غیر رم (N-REM) یا خواب غیر رویا مطرح میشود.
کابوس شبانه از جمله مشکلاتی است که بر اثر اختلال در این مراحل رخ میدهد.
خواب غیر رم
زمانی که به خواب میروید، ابتدا ۴ مرحله خواب غیر رم را تجربه میکنید:
مرحله اول: مرحله یک خواب رم که به آن خواب سبک نیز میگویند، مرحله ایست که شما از بیداری عبور میکنید و وارد خواب میشوید. سرعت ضربان قلب شما کاهش مییابد و تنفس تان نامنظمتر میشود. عضلات بدنتان شل شده و حتی ممکن است دست و پا یا سایر عضلاتتان در خواب بپرد.
مرحله دوم: در مرحله دوم خواب، مجموعهای از امواج کوتاه در مغز جریان مییابند که آنها را (دوکهای خواب) مینامند و منجر به تداوم خواب شما میشود.
مرحله سوم و چهارم: در این دو مرحله شما وارد خواب عمیق میشوید و امواج مغزی شما آهستهتر میشوند. زمان و مکان را از دست میدهید و ممکن است دچار وحشت در خواب یا راه رفتن در خواب شوید.
خواب رم
بعد از چهار مرحله خواب غیر رم، مغز وارد خواب رم میشود. در این خواب اگرچه مغز فعال است و فعالیتی مشابه بیداری دارد، اما عضلات اسکلتی شما فلج میشوند، رویاهای غیر واقعی و کابوس میبینید و چشم هایتان اگرچه بسته است، ولی مردکها به سرعت تکان میخورند. به همین دلیل به این خواب، خواب متناقض نیز میگویند. خواب غیر رم حدود ۹۰ دقیقه طول میکشد و بعد از آن خواب رم روی میدهد و مجدد این چرخه تا پایان شب ادامه مییابد.
انواع اختلالات و مشکلات خواب
اختلالات خواب را میتوان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
دیس سومنیا: افراد مبتلا به دیس سومنیا در خوابیدن خود مشکل دارند. آنها کمتر از حد لازم، بیشتر از حد لازم یا در زمان نامناسب میخوابند اما کیفیت خواب آنها کاملا عادی است.
پارا سومنیا: در این گروه از افراد، کمیت و کیفیت خواب کاملا نرمال است، اما در طول به خواب رفتن یا بیدار شدن، رویدادهایی غیرعادی رفتاری یا فیزیولوژیکی مانند کابوس دیدن یا راه رفتن در خواب را تجربه میکنند.