نقش مادری :
وقتی یک زن وارد نقش مادری می شود، تغییرات زیادی اتفاق می افتد و لازم است مسائلی در نظر گرفت:
۱-یک مادر نیاز دارد از نظر روانشناختی برای کسب این نقش احساس کفایت کند و حس رضایت از نقش زن بودن خود داشته باشد.
۲-از نظر هیجانی ، یک مادر طیف وسیعی از هیجانات نسبت به خود و فرزندش تجربه خواهد کرد. گاهی تجربه برخی هیجان ها طبیعی است و مادر نیاز دارد آمادگی های لازم را در این زمینه کسب کند. به عنوان مثال طبق تحقیقات در مرحله پس از زایمان ۹۰ درصد از زنان غم پس از زایمان تجربه می کنند.(البته برخی هم دچار افسردگی پس از زایمان می شوند) کسب اطلاعات از متخصصین موجب آمادگی و نحوه برخورد مناسب در این زمینه می شود.
سلامت روان و وضعیت هیجانی مادر بر کیفیت زندگی فرزند اثرات مستقیم و طولانی دارد و رسیدن مادر به وضعیت هیجانی و روانی بهتر، این امکان را به کودک می دهد که روابط سالم تری در خانواده تجربه کند.
نقش پدری:
پدر شدن گاهی بر بهداشت روان مردی که در حال روبرو شدن با این نقش جدید است اثرات منفی می گذارد. اگر مشکلاتی در رابطه زوجین وجود دارد و کیفیت زناشویی پائین باشد بیشترین تأثیر را بر سازگاری مرد بر نقش پدر شدن دارد. تحقیقات نشان می دهد سازگاری مردانی که تازه پدر می شوند مشکل تر است تا خانم هایی که به تازگی مادر می شوند .
مردان نسبت به زنان استرس های خاصی دارند. برخی از این استرس ها عبارتند از :
۱- امکانات حمایتی مردها نسبت به زن ها ضعیف تر است ضمن آنکه باید از همسر خود نیز حمایت کنند.
۲- مسئولیت فراهم کردن امکانات حمایتی برای شرایط جدید، استرس های شغلی و افتصادی دیگری را برای آنها ایجاد می کند.
۳- استرس زمانی بیشتر می شود که برخی مردان الگوی خوبی از نقش پدر شدن نداشته اند.
۴- مردان نسبت به زنان وقتی با مشکلات هیجانی روبرو می شوند کمتر از کمک دیگران استفاده می کنند و به جای آن ممکن است روش های غیرمنطقی مثل مصرف الکل، سیگار و یا مواد داشته باشند.
با توجه به اهمیت نقش مادری و پدری و تغییرات وسیعی که با این نقش در زندگی شخصی، روانی ، اجتماعی و اقتصادی اتفاق می افتد بهتر است از روانشناسان و متخصصین حوزه سلامت روان در این زمینه استفاده کرد تا انطباق و سازگاری بهتری با نقش های جدید کسب شود و این شرایط برای فرزند فراهم شود تا در محیطی سالم رشد کند.